Landschapsfonds Enschede

WERKEN AAN EEN MOOI LANDSCHAP

Wij helpen graag op diverse fronten; vanaf de eerste ideeën tot en met de daadwerkelijke uitvoering en onderhoud.

Projecten

We hebben een heel netwerk van leden met streekkennis en ervaring op diverse fronten. Kijk gerust verder als u wilt weten wat we voor u kunnen betekenen.
Lönneker Laandleamn
‘Natuur voor elkaar’ ligt aan de basis van Lönneker Laandleamn, het meerjarig landschapsplan voor het buitengebied van Lonneker (inclusief bidbook voor meerjarig onderhoud). De provincie Overijssel zocht naar nieuwe vormen voor het ontwikkelen van een langjarig beheerplan van het landschap. Vormen waarin gedeeld eigenaarschap tot uiting komen in een collectieve aanpak en zorg voor het landschap.
Kruidenrijke akkerranden
Kruidenrijke akkerranden zijn stroken met kruiden, wilde bloemen en granen langs de randen van percelen. Ze zijn goed voor de biodiversiteit en maken het buitengebied aantrekkelijker. Burgers genieten daarvan als zij fietsen of wandelen in het buitengebied. De coördinatie van deze regeling ligt bij een werkgroep die valt onder het bestuur van het Landschapsfonds Enschede.
Erfbeplanting
Het project erfbeplanting zorgt dat de natuurlijke schoonheid van Twentse erven in ere wordt hersteld. Het Twentse landschap is werkelijk uniek. Nergens anders vind je de betoverende combinatie van essen met golvend graan, charmante boerderijen en afzonderlijke schuren bedekt met rode pannen, versierd met witte windveren en donkere houten topgevels.

Streekeigen landschap

‘Natuur voor elkaar’
Groene en Blauwe Diensten
Landschapsfonds Enschede was één van de eerste partijen in de provincie Overijssel die in 2007 is gestart met het afsluiten van contracten voor Groene en Blauwe Diensten (GBD). GBD houden in dat er afspraken vastgelegd worden voor herstel, aanleg en beheer van landschapselementen. Hierdoor is voor een periode van 21 jaar beheer en onderhoud vastgelegd en is de financiering daarvan voor de gehele looptijd verzekerd. Met deze regeling was de provincie Overijssel uniek in Nederland. In de periode 2007 tot en met 2015 zijn in Enschede in totaal ruim 80 contracten afgesloten met eigenaren. Deze contracten blijven van kracht tot einde looptijd. Voor nieuwe contracten maken we gebruik van een nieuwe regeling zoals die hieronder is beschreven.
Nieuwe regeling
In Overijssel wordt nu door de provincie via het platform ‘Natuur voor elkaar’ ingezet op verbetering en versterking van natuur en landschap. De provincie Overijssel zocht naar nieuwe vormen voor het ontwikkelen van een langjarig beheerplan van het landschap. Vormen waarin gedeeld eigenaarschap tot uiting komen in een collectieve aanpak en zorg voor het landschap. Doel is een beweging tot stand te brengen die mens en natuur met elkaar verbindt. De regeling die daarbij hoort heet Streekeigen Landschapsbeheer. Samen met partners zijn we aan de slag gegaan om dit ook in Enschede in te zetten. Onderstaand project is hiervan het eerste resultaat.
Bidbook Lönneker Laandleamn

Natuur voor elkaar ligt aan de basis van het “ Bidbook Lönneker Laandleamn”. Het bidbook bevat o.a. een meerjarig landschapsplan voor het buitengebied van Lonneker inclusief de mogelijkheid voor langjarige beheer- en onderhoudsafspraken. Landschapsfonds Enschede heeft die uitdaging opgepakt. Samen met de inwoners van Lonneker zijn we aan de slag gegaan om dat meerjarig landschapsplan te ontwikkelen. We zijn gestart met een verkenning naar draagvlak voor het ontwikkelen van dit plan en op basis van het positieve resultaat is uiteindelijk een subsidieaanvraag ingediend en toegekend. Daardoor konden we aan de slag gaan met het participatieve traject Lönneker Laandleamn en gebruik maken van de subsidieregeling voor Streekeigen Landschapsbeheer.

In november 2022 hebben we van de provincie de beschikking ontvangen waardoor de volgende stap kan worden gezet; het afsluiten van contracten voor langjarig landschapsbeheer. We maken nu de rondgang langs de eigenaren van landschapselementen die aangegeven hebben gebruik te willen maken van ons aanbod. Eind 2024 hopen we de eerste overeenkomsten met grondeigenaren binnen dit plangebied af te sluiten.

Nieuwe gebieden
Samen met de gemeente Enschede hebben we de ambitie uitgesproken om meer landschap onder beheer te brengen. Dat kan alleen als er plannen zijn en er geld beschikbaar is. Nieuwe initiatieven kunnen bijvoorbeeld voortkomen gebiedsaanpakken of uit trajecten met boeren/grondeigenaren die bedrijfsnatuurplannen laten opstellen. Suggesties daaromtrent zijn welkom.

Kruidenrijke akkerranden

Goed voor de biodiversiteit
Kruidenrijke akkerranden zijn stroken met kruiden, wilde bloemen en granen langs de randen van percelen. Ze zijn goed voor de biodiversiteit en maken het buitengebied aantrekkelijker. Burgers genieten hiervan als zij fietsen of wandelen in het buitengebied.
Project Bloemrijke Randen
Landschapsfonds Enschede faciliteert het inzaaien van eenjarige én/of meerjarige kruidenrijke randen, gericht op het stimuleren van de biodiversiteit. De randen bestaan uit inheemse nectarhoudende soorten die bijdragen aan de biodiversiteit. Landschapsfonds Enschede koopt de zadenmengsels in en registreert alle aanmeldingen, om zodoende ieder jaar iets meer areaal kruidenrijke randen te faciliteren. De deelnemers zijn zelf verantwoordelijk om de rand zaaiklaar te maken, door te frezen, spitten of te ploegen. Vervolgens huurt Landschapsfonds Enschede een loonwerker in. Zij zaaien machinaal alle akkerranden middels een efficiënte route in. Voor boeren geldt dat zij een tegemoetkoming kunnen krijgen om de misgelopen opbrengst van landbouwgewassen te vergoeden, zogenoemde inkomstenderving. De eenjarige akkerranden worden rond april/mei gezaaid en de meerjarige akkerranden in september.
Verschil eenjarige en meerjarige akkerranden

Eenjarige akkerranden bloeien één jaar, terwijl meerjarige akkerranden één keer worden ingezaaid en meerdere jaren achter elkaar bloeien. Echter, meerjarige akkerranden vragen meer onderhoud, zoals maaien en afvoeren, om te voorkomen dat grassen gaan overheersen. De locatie van de meerjarige akkerrand ligt voor meerdere jaren vast, terwijl een eenjarige rand flexibel is en mee kan rouleren in het bouwplan.

Meerjarige akkerranden kunnen in het najaar worden ingezaaid, zodat de rand vroeg in het voorjaar bloeit. Mede daardoor hebben ze ecologische voordelen voor insecten. Er zijn minder bewerkingen en er is eerder bloei. Vaak vormt zich het eerste jaar een rozet, waarna de bloei het volgende jaar plaatsvindt. Hierdoor kunnen meerjarige akkerranden iets minder fleurig zijn dan eenjarige akkerranden. Eenjarige akkerranden hebben daarentegen een snelle en kleurrijke bloei.

Kortom, eenjarige akkerranden bieden flexibiliteit en kleurrijke bloei binnen één seizoen, terwijl meerjarige akkerranden langdurige ecologische voordelen bieden en minder jaarlijkse aanlegkosten vereisen, maar wel meer onderhoud nodig hebben om grassen te beheersen.

Ben je benieuwd naar de mogelijkheden, stuur dan een mail en we sturen je de informatie toe. Of schrijf je direct in als deelnemer Bloemrijke Randen via onderstaande knop.

Erfbeplanting

De natuurlijke schoonheid van Twentse erven

Het project erfbeplanting zorgt dat de natuurlijke schoonheid van Twentse erven in ere wordt hersteld. Het Twentse landschap is werkelijk uniek. Nergens anders vind je de betoverende combinatie van essen omzoomd met houtwallen, charmante boerderijen en afzonderlijke schuren bedekt met rode pannen, versierd met witte windveren en donkere houten topgevels.

Landschapsfonds Enschede faciliteert aanvragen voor streekeigen erfbeplantingsadvies, en heeft per erf circa 1.500 EUR beschikbaar. Hiervan wordt via een landschapsontwerper/hovenier een streekeigen plan ontwikkelt met inheemse soorten bomen en struiken die passen in het aanwezige landschap. Landschapsfonds Enschede betaalt vanuit het beschikbare budget de inhuur van de landschapsontwerper/hovenier en aankoop van pootgoed. Dit pootgoed dient door de erf eigenaar zelf ingepoot te worden.

Ben je grondeigenaar in het buitengebied van Enschede en wil je gebruik maken van deze regeling? Neem contact met ons op voor meer informatie en ontdek hoe u kunt bijdragen aan een heropleving van Twentse Erven.

Stichting